Trig Equation Roots B25304
1. Muammo: $4\cos^3 x + 3\sin x = 3\cos x + 4\sin^3 x$ tenglamaning $[0;2\pi]$ oraliqdagi eng katta va eng kichik ildizlari yig'indisini topish va $[-\pi;0]$ oraliqda nechta ildizga ega ekanligini aniqlash.
2. Tenglamani soddalashtirish uchun trigonometriya identifikatsiyalaridan foydalanamiz. E'tibor bering, $\cos^3 x$ va $\sin^3 x$ ni quyidagicha ifodalash mumkin:
$$\cos^3 x = \cos x (1 - \sin^2 x), \quad \sin^3 x = \sin x (1 - \cos^2 x)$$
3. Tenglamani chap va o'ng tomonlarini quyidagicha yozamiz:
$$4\cos^3 x + 3\sin x = 4\cos x (1 - \sin^2 x) + 3\sin x$$
$$3\cos x + 4\sin^3 x = 3\cos x + 4\sin x (1 - \cos^2 x)$$
4. Tenglama:
$$4\cos x - 4\cos x \sin^2 x + 3\sin x = 3\cos x + 4\sin x - 4\sin x \cos^2 x$$
5. Barcha terminlarni chapga olib kelamiz:
$$4\cos x - 4\cos x \sin^2 x + 3\sin x - 3\cos x - 4\sin x + 4\sin x \cos^2 x = 0$$
6. Soddalashtiramiz:
$$(4\cos x - 3\cos x) + (3\sin x - 4\sin x) - 4\cos x \sin^2 x + 4\sin x \cos^2 x = 0$$
$$\cos x - \sin x - 4\cos x \sin^2 x + 4\sin x \cos^2 x = 0$$
7. $\cos^2 x = 1 - \sin^2 x$, shuning uchun:
$$\cos x - \sin x - 4\cos x \sin^2 x + 4\sin x (1 - \sin^2 x) = 0$$
8. Tenglama:
$$\cos x - \sin x - 4\cos x \sin^2 x + 4\sin x - 4\sin^3 x = 0$$
9. Bu yerda $\cos x$ va $\sin x$ aralashgan, lekin tenglama simmetrik ko'rinishda. Boshqa yondashuv sifatida, $x$ ni $\alpha$ deb olamiz va $t = \tan x$ ni ko'rib chiqamiz, ammo $\tan x$ ni ishlatish uchun $\cos x \neq 0$ bo'lishi kerak.
10. Yana bir yondashuv: $\cos x = a$, $\sin x = b$ va $a^2 + b^2 = 1$.
11. Tenglama:
$$4a^3 + 3b = 3a + 4b^3$$
$$4a^3 - 3a = 4b^3 - 3b$$
12. E'tibor bering, $4t^3 - 3t = \cos 3\theta$ yoki $\sin 3\theta$ formulasiga o'xshash. Aslida:
$$\cos 3x = 4\cos^3 x - 3\cos x$$
$$\sin 3x = 3\sin x - 4\sin^3 x$$
13. Tenglamani qayta yozamiz:
$$4a^3 - 3a = 4b^3 - 3b$$
$$\Rightarrow \cos 3x = 3\sin x - 4\sin^3 x$$
14. Ammo $3\sin x - 4\sin^3 x = \sin 3x$, shuning uchun:
$$\cos 3x = \sin 3x$$
15. Bu tenglama:
$$\cos 3x = \sin 3x$$
$$\Rightarrow \tan 3x = 1$$
16. $\tan 3x = 1$ bo'lsa,
$$3x = \frac{\pi}{4} + k\pi, \quad k \in \mathbb{Z}$$
17. $x$ ni topamiz:
$$x = \frac{\pi}{12} + \frac{k\pi}{3}$$
18. Endi $[0; 2\pi]$ oraliqda ildizlarni topamiz:
$$0 \leq x \leq 2\pi$$
$$0 \leq \frac{\pi}{12} + \frac{k\pi}{3} \leq 2\pi$$
19. $k$ uchun chegaralarni topamiz:
$$-\frac{\pi}{12} \leq \frac{k\pi}{3} \leq 2\pi - \frac{\pi}{12}$$
$$-\frac{1}{12} \leq \frac{k}{3} \leq 2 - \frac{1}{12} = \frac{23}{12}$$
$$-\frac{1}{4} \leq k \leq \frac{23}{4} = 5.75$$
20. $k$ butun son bo'lgani uchun $k = 0,1,2,3,4,5$.
21. Ildizlar:
$$x_k = \frac{\pi}{12} + \frac{k\pi}{3}, \quad k=0,1,2,3,4,5$$
22. Eng kichik ildiz $k=0$ uchun:
$$x_0 = \frac{\pi}{12}$$
23. Eng katta ildiz $k=5$ uchun:
$$x_5 = \frac{\pi}{12} + \frac{5\pi}{3} = \frac{\pi}{12} + \frac{20\pi}{12} = \frac{21\pi}{12} = \frac{7\pi}{4}$$
24. Eng katta va eng kichik ildizlar yig'indisi:
$$x_0 + x_5 = \frac{\pi}{12} + \frac{7\pi}{4} = \frac{\pi}{12} + \frac{21\pi}{12} = \frac{22\pi}{12} = \frac{11\pi}{6}$$
25. $[-\pi;0]$ oraliqda ildizlar soni uchun:
$$-\pi \leq x = \frac{\pi}{12} + \frac{k\pi}{3} \leq 0$$
26. $k$ uchun chegaralar:
$$-\pi - \frac{\pi}{12} \leq \frac{k\pi}{3} \leq -\frac{\pi}{12}$$
$$-\frac{13\pi}{12} \leq \frac{k\pi}{3} \leq -\frac{\pi}{12}$$
27. $k$ ni topamiz:
$$-\frac{13}{12} \leq \frac{k}{3} \leq -\frac{1}{12}$$
$$-\frac{39}{12} \leq k \leq -\frac{3}{12}$$
$$-3.25 \leq k \leq -0.25$$
28. $k$ butun son bo'lgani uchun $k = -3, -2, -1$.
29. Demak, $[-\pi;0]$ oraliqda ildizlar soni $3$ ta.
Javoblar:
\begin{itemize}
\item a) Eng katta va eng kichik ildizlar yig'indisi $\frac{11\pi}{6}$
\item b) $[-\pi;0]$ oraliqda ildizlar soni $3$
\end{itemize}