Ybola Probability
1. **ප්රශ්නය ප්රකාශය**: යබෝල 15ක් ඇත, ඒ අතර රතු 3, කහ 4, යකාළ 3 සහ නිල් 5 යබෝල වේ. යතාරැවින් යබෝල 3ක් තෝරා ගනී.
2. **නියැදි අවකාශය (Sample space):**
යබෝල 15න් 3ක් තෝරා ගැනීමේ හැකි වෙනස්කම් සංඛ්යාවයි: $$\binom{15}{3} = \frac{15 \times 14 \times 13}{3 \times 2 \times 1} = 455.$$
3. **(a) නියැදි අවකාශය (sample space) ලිවීම:**
එය $$455$$ වෙනස් තෝරා ගැනීම් වන අතර, එයින් එක් එක් තෝරා ගැනීමකි.
4. **(b) සියලු තෝරාගත් යබෝල 3ක් එකම වර්ණයක ඇති වීමේ සම්භාවිතාවය:**
- රතු යබෝල 3ක්: $$\binom{3}{3} =1$$
- කහ යබෝල 3ක්: $$\binom{4}{3} =4$$
- යකාළ යබෝල 3ක්: $$\binom{3}{3} =1$$
- නිල් යබෝල 3ක්: $$\binom{5}{3} =10$$
මේ නිසා එකම වර්ණයක යබෝල 3ක් තෝරා ගැනීමේ හැකියාවන් සම්පූර්ණයෙන්,
$$1 + 4 + 1 + 10 = 16.$$
සම්භාවිතාව:
$$P = \frac{16}{455}.$$
5. **(c) තෝරාගත් යබෝල 3 ක් අතර අඩුම තරම් එක් යබෝලයක් හෝ යවන්නන් වර්ණයක යබෝලයක් ඇති වීමේ සම්භාවිතාව:**
මෙය උපකාරක ඒකක නියැදි රූපයෙනුත් හඳුනා ගත හැකි අතර, "එවැනි යබෝල කිසිවක් නොමැති වීම" නැත (අනතුරු කලින් හිඟයි), එනිසා සම්භාවිතාව 1ට සමාන වේ.
**නිගමනය:**
(a) නියැදි අවකාශය = $$455$$.
(b) සියලු තෝරාගත් යබෝල 3ක් එකම වර්ණයකට = $$\frac{16}{455}.$$
(c) අඩුම තරමින් එක් වර්ණයෙන් යබෝලයක්ක් ඇති වීමේ සම්භාවිතාව = $$1.$$