Sfera Katta Aylana 1516D1
1. Masala: Sferada katta aylananing parametrik tenglamasini topish.
2. Sfera tenglamasi: $$x^2 + y^2 + z^2 = R^2$$, bu yerda $R$ - sferaning radiusi.
3. Katta aylana sferaning markazidan o'tadigan aylana bo'lib, u sferaning tekisligi orqali kesiladi.
4. Agar katta aylana $xy$-tekisligida joylashgan bo'lsa, uning parametrik tenglamasi:
$$x = R \cos t$$
$$y = R \sin t$$
$$z = 0$$
bu yerda $t$ - parametr, $0 \leq t < 2\pi$.
5. Agar katta aylana boshqa tekislikda bo'lsa, masalan, $xz$-tekisligida, tenglamalar:
$$x = R \cos t$$
$$y = 0$$
$$z = R \sin t$$
6. Umuman, katta aylana sferaning markazidan o'tadigan har qanday tekislikda joylashgan bo'lib, uning parametrik tenglamasi tekislikning normal vektori va radiusga bog'liq.
Natija: Sferada katta aylananing parametrik tenglamasi sferaning radiusi $R$ va aylananing joylashgan tekisligiga qarab yuqoridagi shaklda ifodalanadi.