Volume Around Oy 425D11
1. Muammo: $y = x^2$, $x = 2$, va $y = 0$ chiziqlari bilan chegaralangan shaklni $Oy$ o‘qi atrofida aylantirishdan hosil bo‘lgan jism hajmini topish.
2. Formulalar va qoidalar: $Oy$ o‘qi atrofida aylantirishda, jism hajmi silindrlar usuli bilan hisoblanadi. Agar shakl $x$ bo‘yicha chegaralangan bo‘lsa, hajm formulasi:
$$V = 2\pi \int_{a}^{b} x \cdot f(x) \, dx$$
Bu yerda $x$ radius, $f(x)$ esa aylantirilayotgan funksiya qiymati (balandlik).
3. Berilgan funksiya: $y = x^2$, $x$ chegaralari $0$ dan $2$ gacha, va $y=0$ pastki chegarasi.
4. Hajmni hisoblash:
$$V = 2\pi \int_0^2 x \cdot x^2 \, dx = 2\pi \int_0^2 x^3 \, dx$$
5. Integralni hisoblaymiz:
$$\int_0^2 x^3 \, dx = \left[ \frac{x^4}{4} \right]_0^2 = \frac{2^4}{4} - 0 = \frac{16}{4} = 4$$
6. Hajmni topamiz:
$$V = 2\pi \times 4 = 8\pi$$
7. Natija: $Oy$ o‘qi atrofida aylantirishdan hosil bo‘lgan jism hajmi $8\pi$ birlik kubga teng.